Ομιλίες

Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι μεγάλη μου χαρά που είμαι σήμερα εδώ, στην Κωνσταντινούπολη, προσκεκλημένη των Συναντήσεων Bab-I Ali, το οποίο λίγοι Έλληνες ξέρουν πως σημαίνει “Υψηλή Πύλη”.

Έχω πλήρη συνείδηση της τιμής που μου γίνεται, ούσα η βασική ομιλήτρια στην 100στη Συνάντηση Bab-I Ali. Από τη φύση της η Συνάντηση αυτή παίρνει ένα συμβολικό χαρακτήρα. Γνωρίζω επίσης τη μακρά ιστορία των Συναντήσεων  Bab-I Ali, που χρονολογούνται από την εποχή των Μεταρρυθμίσεων και των οποίων ο βασικός άξονας ήταν ο εκσυγχρονισμός της Τουρκικής κοινωνίας και η ένταξή της στην Διεθνή Κοινότητα.

Σας ευχαριστώ όλους που είστε σήμερα εδώ.

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι σύνηθες στους πολιτικούς να μιλούν για “κρίσιμες στιγμές”. Παρόλ 'αυτά ειλικρινά αισθάνομαι ότι εμείς στην Ευρώπη είμαστε αντιμέτωποι με σημαντικές προκλήσεις: η Διεθνής  οικονομική κρίση, τα ερωτήματα που τίθενται για τη λειτουργία των  αγορών, η νευρικότητα που επικρατεί για τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές των ΗΠΑ, και βέβαια, ιδιαίτερα για  εμάς στην Ελλάδα, η κρίση χρέους και η γενική οικονομική και κοινωνική ανασφάλεια στην  Ευρώπη. Όλες αυτές οι πτυχές δημιουργούν μια νέα κατάσταση; μια νέα πραγματικότητα, και νέες μεγάλες προκλήσεις.

Εν τω μέσω αυτής της πιο σοβαρής κρίσης από τον Πόλεμο και μετά, οι Έλληνες στρέφουν το βλέμμα τους στην Τουρκία, και δικαίως: εδώ, στην Τουρκία περάσατε και εσείς κρίση χρέους. Περάσατε και εσείς τη διαδικασία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και καταφέρατε να ξεπεράσετε όλες τις αντιξοότητες και να βγείτε πιο δυνατοί και με μεγαλύτερη ευημερία. Γι 'αυτό το παράδειγμα της γειτονικής μας χώρας αναφέρεται τόσο συχνά στη χώρα μου.

Αγαπητοί φίλοι,

Συχνά διαβάζω άρθρα του Τουρκικού τύπου που αναρωτιούνται αν αξίζει τον κόπο η Τουρκία να ξεκινήσει μια διαδικασία περαιτέρω μεταρρυθμίσεων και να προχωρήσει στη λύση του Κυπριακού για παράδειγμα, ώστε να συμμετάσχει σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που μαστίζεται από την κρίση. Το επιχείρημά τους είναι “Γιατί να μη σταθούμε στα πόδια μας, να βασιστούμε στη ολοένα αυξανόμενη γεωστρατηγική και πολιτική σπουδαιότητά μας και να ξεχάσουμε την ένταξη στην Ε.Ε”.

Κυρίες και Κύριοι,

Επιτρέψτε μου να περάσω στο πρώτο σημείο της ομιλίας μου απόψε.

Ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν σε μια μεγάλη, ενωμένη και δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά τις αδυναμίες της παρούσας συγκυρίας, που είναι πολλές και σημαντικές η απάντηση στα σημερινά προβλήματα μπορεί να είναι μόνο: περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη.

Γι' αυτό θα μεταφέρω ένα διπλό μήνυμα στους φίλους μου απόψε εδώ:

Πρώτον, ένα μήνυμα προς την Ευρώπη: ότι, παρά τα υπάρχοντα προβλήματα μας και την κούραση των διευρύνσεων, πρέπει να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και τα εμπόδια και να διατηρήσουμε ζωντανή την προοπτική διεύρυνσης των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και βεβαίως της Τουρκίας.

Το δεύτερό μου μήνυμα είναι προς την ίδια την Τουρκία, μήνυμα από ένα φίλο: η Τουρκία πάντα κοιτούσε προς τη Δύση και θα ήταν κεφαλαιώδες λάθος τη δεδομένη χρονική στιγμή να αφεθεί στην υπερίσχυση ηγεμονικών τάσεων και να απομακρυνθεί από την Ευρώπη.

Να σας θυμίσω ότι μεγαλύτερες χώρες και παγκόσμιες οικονομίες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ιταλία και η Ισπανία, έχουν οικειοθελώς εκχωρήσει μέρος της κυριαρχίας τους στην Ευρώπη, εξυπηρετώντας έναν υψηλότερο στόχο. Η Τουρκία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην Ευρώπη, εάν συνειδητοποιήσει τα πλεονεκτήματα που της δίνει αυτή η ιστορική διαδικασία. Αλλά και η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί στις υποσχέσεις της προς την Τουρκία, από τη  στιγμή που η Τουρκία θα συμμορφωθεί με τα απαραίτητα κριτήρια και προαπαιτούμενα της ενταξιακής διαδικασίας.

Για την Ελλάδα, η αρχή είναι σαφής και ξεκάθαρη: πλήρης συμμόρφωση, πλήρης ένταξη.

Πριν κλείσω το πρώτο μου σημείο, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να κάνω ένα σχόλιο: η συμμόρφωση με τα Ευρωπαϊκά κριτήρια και με το διαπραγματευτικό πλαίσιο ένταξης στην  Ε.Ε θα ωφελήσει τον Τουρκικό λαό. Ο Τουρκικός λαός είναι αυτός που θα απολαμβάνει την ευημερία, και όλα τα δικαιώματα που η Ευρωπαϊκή δημοκρατία εξασφαλίζει για τους πολίτες της. Οι Τούρκοι πολίτες είναι αυτοί που θα απολαμβάνουν την ειρήνη και τη σταθερότητα, όταν εφαρμοστεί η πολιτική μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες του φίλου μου, Υπουργού Davutoglu.

Το χώμα και των δύο χωρών μας είναι γόνιμο πια: για να μιλήσω για την Ελλάδα, οι αλλαγές από το 1999, όταν και οι δύο χώρες προσέτρεξαν σε βοήθεια η μια της άλλης μετά τους σεισμούς ήταν συγκλονιστικές. Όλο και περισσότεροι Έλληνες σήμερα επισκέπτονται την Τουρκία, έχουν φίλους Τούρκους, και εκτιμούν την σημαντική πρόοδο της Τουρκίας, ως οικονομίας, αλλά και ως κοινωνίας. Οι Τούρκοι επίσης προσβλέπουν προς την Ελλάδα, όχι ως ανταγωνιστική χώρα, αλλά ως μια χώρα φιλική προς τη Δύση, που είναι το μοναδικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι πιο κοντά στη νοοτροπία τους, και μοιράζεται -σε σημαντικό βαθμό- κοινές κοινωνικές και ιστορικές εμπειρίες.

Κυρίες και Κύριοι,

Αγαπητοί φίλοι,

Τα πρώτα χίλια χρόνια της συνύπαρξής μας, πολιτικά, μπορούν να θεωρηθούν ως “η χιλιετία των συγκρούσεων”. Αυτό, βέβαια, εξηγείται δεδομένων των πολλών ενόπλων συγκρούσεων που συνέβησαν ιδιαίτερα μεταξύ του 1071 και του 1453, και το 1821.

Το 1923 όμως, οι δυο σημαντικοί αρχηγοί των κρατών μας, ξεκίνησαν μια νέα πορεία: ειρήνης, συνεργασίας, φιλίας και Συμμαχίας.

Αυτό με φέρνει στο δεύτερο σημείο της ομιλίας μου:

Πιστεύω ακράδαντα, ότι, παρά την εκ νέου επιστροφή σε συνθήκες έντασης, από το 1974, λόγω του Κυπριακού, η θεμελιώδης απόφαση των μεγάλων ηγετών μας, να αφήσουμε πίσω μας σχεδόν μια χιλιετία συγκρούσεων και να ξεκινήσουμε μια χιλιετία φιλίας και συνεργασίας, δεν ετέθη ποτέ εν αμφιβόλω. Είμαστε η γενιά που έχει πλέον την ευθύνη να κλείσει το χάσμα που δημιουργήθηκε τα τελευταία 55 χρόνια.

Η Τουρκία, ιδιαίτερα μετά το 1985, και πολύ περισσότερο πρόσφατα, είναι μια χώρα που εκσυγχρονίζεται ταχύτατα, είναι η 15η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, διαθέτει μια, συνεχώς αυξανόμενη, μεσαία τάξη, και επιδιώκει να ενσωματωθεί στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Δημιουργεί μια ισχυρή βιομηχανική βάση, έναν σύγχρονο τουριστικό τομέα, και σημαντικές νέες υποδομές. Σημαντικότερο όλων, έχει ενισχύσει την παιδεία και γι' αυτό πολλοί τομείς της Τουρκικής κοινωνίας σκέπτονται με τρόπους που λίγα χρόνια πριν θα θεωρούνταν αδιανόητοι.

Η Ελλάδα, όπως και η Τουρκία, παρά την πρόσφατη κρίση χρέους, μόνο να ωφεληθεί μπορεί προστατεύοντας τα μεγάλα επιτεύγματα της από εξωτερικές εντάσεις : είναι άλλωστε η μόνη Νοτιοανατολική χώρα που απολαμβάνει το κράτος δικαίου από το 1842, με μόλις 11 χρόνια απολυταρχικού καθεστώτος εν τω μεταξύ. Έχει εισαγάγει το δικαίωμα καθολικής ψήφου από το 1864, και έχει επιτύχει ένα πρωτοφανές επίπεδο ευημερίας, στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να ξεπερνά τα 30.000 δολάρια. Από τα 200 χρόνια που μεσολάβησαν από την Ελληνική Επανάσταση, η χώρα μου έχει να επιδείξει πολλά πολιτικά και κοινωνικά επιτεύγματα. Έχει επίσης γίνει γνωστή παγκοσμίως με τους ποιητές της, τους ακαδημαϊκούς, τους επιστήμονες και τους καλλιτέχνες, και το μεγάλο της εμπορικό στόλο.

Αυτό το επίτευγμα, καθώς επίσης και ο αγώνας της χώρας μου για την ελευθερία και στο εσωτερικό αλλά και στην παγκόσμια σκηνή, συνετελέσθη με μεγάλο κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Η συνδυασμένη κατοχή της Ελλάδας, για παράδειγμα, από της Δυνάμεις του Άξονα, οδήγησαν σε χιλιάδες χαμένες ζωές : ένας στους 10 Έλληνες χάθηκε, είτε από τις συγκρούσεις, είτε από την πείνα. Δύο φορές κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η χώρα μου έχασε εκατομμύρια ανθρώπους και παρόλ’  αυτά στάθηκε στα πόδια της και έγινε η πιο δημοκρατική και ευημερούσα κοινωνία της περιοχής μας.

Καταλαβαίνετε λοιπόν, πολύ καλά, πιστεύω, γιατί οι σημερινοί Έλληνες, έχουν τόσο βαθιά και διακαή επιθυμία για ειρήνη και εποικοδομητική συνύπαρξη με τους γείτονές τους-ιδιαίτερα την Τουρκία. Κατ' αρχάς γιατί η Ελλάδα από το 1922 δεν έχει επιδείξει καμία εδαφική φιλοδοξία.

Δεύτερον, και τα δύο κράτη, διατηρούν την κληρονομιά της ειρήνης και της συνεργασίας που τους κληροδότησαν δυο μεγάλοι Ηγέτες, ο Ατατούρκ και ο Βενιζέλος.

Τρίτον, είμαστε μέλη της ίδιας Συμμαχίας, και έχουμε συμβάλλει από κοινού για μισό αιώνα, στην ελευθερία και την ασφάλεια του Δυτικού κόσμου.

Τέλος, η χώρα μου, δεδομένων όλων αυτών, έχει λάβει τη στρατηγική απόφαση να υποστηρίξει την Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.

Τα τελευταία 12 χρόνια, έχουν γίνει, όπως είπα, πολλές και σημαντικές αλλαγές. Αλλαγές που ενίσχυσαν κατά πολύ τις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών μας. Ξεκινώντας από το κύμα συμπάθειας, που δημιουργήθηκε λόγω των καταστροφικών σεισμών, και οι εμπορικές, κοινωνικές, καλλιτεχνικές, και προσωπικές σχέσεις ενισχύθηκαν σημαντικά. Πιστεύω ότι μια πολιτική που θα κλείσει όλες τις υπάρχουσες διαφορές μεταξύ των δύο αυτών μεγάλων χωρών μας τυγχάνει όλο και περισσότερης υποστήριξης από την πλειοψηφία των λαών μας.

Αγαπητοί φίλοι,

Το καίριο σημείο για να κλείσουν τα θέματα που μας χωρίζουν είναι σαφέστατα, η Κύπρος: λόγω της Κύπρου ξεκίνησαν οι εντάσεις στα μέσα της δεκαετίας του '50. Επομένως, μια τελική και δίκαιη λύση για το νησί, μια λύση που θα ικανοποιήσει και τις δύο κοινότητες, θα δώσει την απαραίτητη ώθηση για τη λύση όλων των προβλημάτων που απομένουν. Πρόσφατα επισκέφθηκα την Κύπρο, στο πρώτο μου ταξίδι στο εξωτερικό, ως Πρόεδρος του κινήματος της Δημοκρατικής Συμμαχίας. Είδα προσωπικά την ισχυρή βούληση του Προέδρου Χριστόφια και της κυβέρνησής του, αλλά και άλλων πολιτικών δυνάμεων της Κύπρου για την εξεύρεση μιας συνολικής συμφωνίας που θα λύνει το πρόβλημα της Κύπρου.

Βεβαίως, η εκλογή του κυρίου Eroğlu ως ηγέτη των Τουρκοκυπρίων με τη σκληρή του προσέγγιση, δεν έχει διευκολύνει τα πράγματα. Είναι σημαντικό να τονίσω εδώ, ότι ενώ οι Ελληνοκύπριοι απολαμβάνουν πλήρη πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία από την Ελλάδα αλλά και ένα υψηλότερο βιοτικό επίπεδο, η Τουρκοκυπριακή Κοινότητα εξαρτάται σχεδόν ολοκληρωτικά από την Τουρκία και η Τουρκία διατηρεί σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις κατοχής στο νησί. Η χώρα σας επομένως έχει στα χέρια της ένα σημαντικό μοχλό επιρροής στους Τουρκοκύπριους, οι οποίοι μπορούν να συμβάλουν στην ολοκληρωτική λύση του προβλήματος, ενθαρρύνοντας τον κύριο Eroglu να υιοθετήσει μια πιο συμφιλιωτική στάση. Η Ελλάδα, στο μέτρο του δυνατού, θα επεκτείνει την υποστήριξή της και την ενθάρρυνση της στους Ελληνοκυπρίους, για την τελική λύση του Κυπριακού. Χαιρετίζω την συνάντηση υψηλού επιπέδου που θα γίνει στα πλαίσια του ΟΗΕ στη Γενεύη, τον Ιανουάριο αλλά πρέπει να τονίσω ότι η λύση θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα μια διαδικασίας που θα ξεκινά από τους Κύπριους.

Κυρίες και Κύριοι,

Η Ελλάδα και η Τουρκία, αν τις δούμε ξεχωριστά, είναι χώρες-πυρήνες από γεωπολιτικής άποψης. Η θεωρία μου όμως είναι ότι ως συνδυασμένη γεωστρατηγική περιοχή, αποτελούν μια από τις πιο σημαντικές περιοχές του κόσμου. Και ως Υπουργός Εξωτερικών, και τώρα, ως Πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας, θεωρώ καθήκον μου να εργαστώ για πιο στενές και αποδοτικές Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις. Η ανάπτυξη τέτοιων σχέσεων και η διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, θα πολλαπλασιάσει τα οφέλη και για τις δύο. Οι δύο χώρες μας, όπως είπα πιο πριν, ήδη κινούνται στο δρόμο της φιλίας και της συνεχώς αυξανόμενης οικονομικής συνεργασίας. Το επίπεδο, λοιπόν, των πολιτικών μας σχέσεων θα πρέπει -αργά ή γρήγορα-  να αντικατοπτρίζει τη νέα πραγματικότητα που ήδη δημιουργούν οι λαοί μας.

Αγαπητοί φίλοι,

Το Αιγαίο, θα πρέπει να γίνει η γέφυρα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, όχι η διαχωριστική γραμμή. Όταν όμως φτάσουμε στην τελική φάση των διερευνητικών συνομιλιών και θα πρέπει να πάρουμε σημαντικές αποφάσεις, θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές: κανείς δεν ξεχνά ότι η Τουρκία κατέχει μια σημαντική παράκτια ζώνη στο Αιγαίο. Αυτή η θάλασσα όμως για την Τουρκία δεν είναι η Μαύρη Θάλασσα ή η Μεσόγειος. Σχεδόν το ένα τρίτο της Ελληνικής επικράτειας αποτελείται από νησιά, τα περισσότερα των οποίων βρίσκονται στο Αιγαίο. Δεν μπορούμε λοιπόν ρεαλιστικά να πιστεύουμε ότι θα λύσουμε το οποιοδήποτε πρόβλημα σε αυτή τη θάλασσα, αγνοώντας αυτό το απλό γεγονός. Παρόλ' αυτά, αυτό ακριβώς είναι που κάποιοι κύκλοι της Τουρκικής Διοίκησης προσπαθούν να κάνουν: επιθυμούν να συζητήσουν τα προβλήματα του Αιγαίου σαν να ήταν η Ελλάδα και η Τουρκία δυο χώρες με ανεξάρτητες παράκτιες ζώνες, χωρίς καθόλου νησιά ανάμεσα! Αναρωτιέμαι τι θα έλεγαν αυτοί οι γραφειοκράτες αν οι Έλληνες επέλεγαν να αγνοήσουν το ένα τρίτο της Τουρκικής επικράτειας!

Κυρίες και Κύριοι,

Ανεξάρτητα από αυτά τα προβλήματα, πιστεύω ότι τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε. Χρειάζεται λοιπόν, να βρούμε γρήγορα και αποτελεσματικά λύση στο πρόβλημα της υφαλοκρηπίδας και σε ότι αυτό συνεπάγεται, λαμβάνοντας υπ' όψιν την πραγματικότητα και των δύο πλευρών. Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών, προχωρούν με ταχείς ρυθμούς. Αυτές οι συνομιλίες ξεκίνησαν το 2002 και ήδη έχουν ολοκληρωθεί πέντε γύροι συνομιλιών από το Μάη. Οι τεχνοκράτες μας θα υποβάλλουν τις προτάσεις τους και εξαρτάται από τις δυο κυβερνήσεις να καταλήξουν σε συμφωνία που θα ωφελήσει και τις δύο χώρες. Αν πάλι, δεν καταλήξουμε σε πολιτική συμφωνία, η Ελλάδα και η Τουρκία θα πρέπει να συμφωνήσουν ότι θα προχωρήσουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριστική λύση του προβλήματος.

Φτάνοντας σε μια τέτοια συμφωνία, είτε διμερώς, είτε μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, είναι κεφαλαιώδους σημασίας οι δύο χώρες να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο γειτονικών σχέσεων. Αυτό θα είναι το κρίσιμο σημείο ώστε να υπάρξει γενική πρόοδος στις Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις  Ο σεβασμός της αρχής της καλής γειτονίας είναι προτεραιότητα της Τουρκίας στα πλαίσια των διαπραγματεύσεών της για την ένταξη στην Ε.Ε. Δραστηριότητες που θα αναπαράγουν την ένταση, όπως υπερπτήσεις και παραβιάσεις του Ελληνικού εναέριου χώρου, ειδικά στην περίπτωση υπερπτήσεων πάνω από κατοικημένα Ελληνικά νησιά, διερευνητικές δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα, παραβιάζοντας το Διεθνές Δίκαιο και απειλές όπως το casus belli, δεν αποτελούν μόνο παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, αλλά είναι και πολιτικά ιδιαιτέρως αντιπαραγωγικές.

Κυρίες και Κύριοι,

Αγαπητοί φίλοι,

Τα θέματα της Κύπρου και του Αιγαίου, καθώς επίσης και τα υπόλοιπα προαπαιτούμενα για την ένταξη στην Ε.Ε, όπως θρησκευτικές ελευθερίες, δικαιώματα των μειονοτήτων και δικαίωμα περιουσίας στην Τουρκία, η ομαλή λειτουργία του Τουρκικού πολιτικού συστήματος, και η απόσυρση των Τουρκικών στρατευμάτων από την πολιτική σκηνή είναι σημαντικές προϋποθέσεις για την ομαλή διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων.

Γνωρίζω, ότι η χώρα αυτή παραπονείται  για την πολιτική διστακτικότητα κάποιων χωρών της Ε.Ε να εγγυηθούν την πλήρη ένταξη. Αυτό οδηγεί την Τουρκία σε καθυστερήσεις, ή σε αναβολές των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων που αποτελούν προαπαιτούμενο της ένταξης. Δράττομαι της ευκαιρίας για να σας αναλύσω τη δική μου θεωρία πάνω σε αυτό το θέμα.

Η θεωρία μου ονομάζεται “Θεωρία του φαύλου κύκλου”. Και εξηγούμαι:

Κατ 'αρχάς η Τουρκική κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να εξασφαλίσει αυτό που χαρακτηριστικά περιέγραψα ως μια συμπεριφορά «α λα καρτ» εκ μέρους της Ε.Ε.  Δηλαδή, ότι μπορεί να διατηρήσει την στρατιωτική παρουσία της στην Κύπρο, τις δραστηριότητές της στο Αιγαίο, καθώς επίσης και να διατηρήσει διάφορες εσωτερικές θεσμικές ιδιαιτερότητες, που αφορούν στα δικαιώματα των μειονοτήτων, κλπ και παρόλ' αυτά να συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις σαν όλα αυτά να μην υπήρχαν. Όσοι όμως στην Ευρώπη είναι αντίθετοι με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε θα εκμεταλλευθούν στο έπακρο αυτές ακριβώς τις καθυστερήσεις και τις ημιτελείς μεταρρυθμίσεις  για να δικαιολογήσουν τη θέση τους. Έχουμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε ένα φαύλο κύκλο, όπως είπα: Η Τουρκία καθυστερεί τις μεταρρυθμίσεις λέγοντας ότι μπορεί στο τέλος να μη γίνει πλήρες μέλος και κάποιοι στην Ευρώπη τονίζουν την ύπαρξη αυτών των καθυστερήσεων για να αποτρέψουν την ένταξη της Τουρκίας ως πλήρες μέλος.

Κυρίες και κύριοι,

Αγαπητοί φίλοι,

Δεχτείτε μια συμβουλή από μια φίλη: Η Τουρκία και μόνο η Τουρκία είναι αυτή που μπορεί να σπάσει αυτό τον φαύλο κύκλο με μια Δαμόκλειο σπάθη: Προχωρήστε αποφασιστικά στις μεταρρυθμίσεις, δημιουργήστε σχέσεις καλής γειτονίας με όλους, και συμβάλλετε όσο μπορείτε στην οριστική λύση του Κυπριακού. Η πλειοψηφία των Ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα αλλά και η Κύπρος, υποστηρίζουν την πλήρη ένταξη της Τουρκίας, εφ' όσον πληρούνται τα απαραίτητα κριτήρια, κάτι που συνέβη για όλες τις υπόλοιπες χώρες. Εσείς, είστε αυτοί που μπορείτε να αφοπλίσετε τους αντιπάλους σας από όλες τις δικαιολογίες που προβάλλουν για να αρνηθούν την ένταξή σας. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να δούμε σε ποιό σημείο βρίσκονται σήμερα οι διαπραγματεύσεις. .

Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν το Μάρτιο του 2005. Από το σύνολο των 35 κεφαλαίων του Κοινοτικού κεκτημένου, μόνο 13 έχουν ανοίξει από τότε. Και μόνο ένα έχει κλείσει προσωρινά. Θεωρητικά, μόνο τρία κεφάλαια του διαπραγματευτικού πλαισίου μπορούν να ανοίξουν: παρόλα αυτά ακόμη και το άνοιγμα αυτών των κεφαλαίων απαιτεί σημαντικές προσαρμογές από την πλευρά της Τουρκίας. Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Συμφωνίας της Άγκυρας αποτελεί οριζόντιο κριτήριο για όλα τα κεφάλαια. Επιπλέον η ομαλοποίηση των σχέσεων με την Κύπρο είναι θεμελιώδες όσο και τα κριτήρια που σας ανέφερα πιο πριν.

Κυρίες και Κύριοι,

Αγαπητοί φίλοι,

Αυτό είναι το δεύτερο ταξίδι που κάνω στο εξωτερικό από την ίδρυση του Κινήματος της Δημοκρατικής Συμμαχίας: όπως είπα επισκέφθηκα πρώτα την Κύπρο και συνομίλησα με τον Πρόεδρο Χριστόφια και τους αρχηγούς των υπολοίπων κομμάτων. Είδα την ισχυρή βούληση του Κύπριου Προέδρου για την εξεύρεση λύσης. Είδα επίσης και κάτι άλλο, εξίσου σημαντικό: την αγάπη και την εκτίμηση για τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες του και την επιθυμία του να τους δει ως πλήρως ισότιμους πολίτες μιας διζωνικής και δικοινοτικής Κυπριακής ομοσπονδίας. Ο κύριος Eroğlu και ο κύριος Χριστόφιας λίγες εβδομάδες πιο πριν είχαν γιορτάσει το άνοιγμα ενός ακόμη περάσματος μεταξύ των δύο ζωνών.

Βρίσκομαι τώρα εδώ στην Κωνσταντινούπολη, μεταξύ φίλων, στο δεύτερο μου ταξίδι λέγοντας την άποψή μου ανοιχτά και ειλικρινώς, σαν πραγματική φίλη. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που η επίσκεψή μου συμπίπτει με την επιστροφή των τίτλων ιδιοκτησίας του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου. Χαίρομαι επίσης για την απόφαση που έλαβε η Ελληνική κυβέρνηση να αποκαταστήσει πλήρως ένα από τα μεγαλύτερα Τζαμιά της Ευρώπης στην Ελληνική επικράτεια, στο Διδυμότειχο, στη Δυτική Θράκη, που χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Σας ανακοινώνω επίσης με χαρά ότι δεκάδες μνημεία της Οθωμανικής Περιόδου βρίσκονται σε διαδικασία πλήρους αναστήλωσης, την οποία χρηματοδοτεί η Ελληνική κυβέρνηση και η Ε.Ε.

Κυρίες και κύριοι,

Η επίσημη επίσκεψη του κυρίου Καραμανλή στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2008 έθεσε τις βάσεις στις σχέσεις μας. Το ίδιο και η επίσκεψη του κυρίου  Erdoğan στην Ελλάδα πριν από λίγους μήνες, καθώς επίσης και η δημιουργία του Ανώτατου Συμβουλίου για την Ελληνο-Τουρκική συνεργασία που αποφασίστηκε σε εκείνη τη συνάντηση με τον κύριο Παπανδρέου, είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Χρειάζεται περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας των Υπουργείων μας ώστε να υπάρξουν απτά αποτελέσματα.

Σημειώνω επίσης με ικανοποίηση τις συμφωνίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα αμοιβαία οφέλη που προκύπτουν από την κατασκευή του αγωγού TGI και την συμφωνία συνεργασίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την κλιματική αλλαγή.  Οι δύο Πρωθυπουργοί συναντήθηκαν και πάλι στα τέλη του Οκτώβρη, στην Αθήνα, στα πλαίσια της Μεσογειακής πρωτοβουλίας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.

Θα ήθελα επίσης να σημειώσω την κατάργηση των θεωρήσεων από την πλευρά της Ελλάδας για τα πράσινα Διαβατήρια που ανήκουν σε Τούρκους υπηκόους. Επιπλέον, η Ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την άδεια της Ε.Ε για να επιτρέψει ημερήσιες εκδρομές Τούρκων πολιτών στα ελληνικά νησιά χωρίς θεώρηση.

Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, πρέπει να τονίσω την ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και την ανάγκη για  μια γρήγορη και αποφασιστική ολοκλήρωση της συμφωνίας επανεισδοχής μεταξύ Ε.Ε και Τουρκίας. Η Τουρκική κυβέρνηση και κυρίως ο Τουρκικός λαός, πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό το πρόβλημα είναι υψίστης σημασίας για την Ελλάδα. Η συνεργασία της Τουρκίας είναι καίρια και θα τύχει της ανάλογης στήριξης από τους Έλληνες πολίτες.

Κυρίες και κύριοι,

Αγαπητοί φίλοι,

Μίλησα για τις άσχημες συνθήκες, την κρίση χρέους, και τις κοινωνικές εντάσεις που υπάρχουν στην Ευρώπη.  Εξέφρασα σαφώς την πεποίθησή μου πως για να αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση χρειαζόμαστε περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη. Τόνισα επίσης την άποψή μου πως η Τουρκία δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή της προοπτική. Ανέφερα επίσης με την ίδια έμφαση πως η Ευρώπη πρέπει να τηρήσει τις υποσχέσεις της έναντι της Τουρκίας. Πλήρης συμμόρφωση, πλήρης ένταξη θα πρέπει να είναι το αξίωμα που θα ισχύει.

Σας παρουσίασα τη θεωρία μου για τον φαύλο κύκλο της Ευρωπαϊκής διστακτικότητας από τη μια, και των Τουρκικών καθυστερήσεων από την άλλη, που εμποδίζουν την Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας; και παρότρυνα τους Τούρκους φίλους μου να σπάσουν αυτό το φαύλο κύκλο με δυναμισμό, και αποφασιστικότητα, προχωρώντας σε όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Μετά σας ανέφερα τις ιστορικές αλλαγές με το πέρασμα από τις συγκρούσεις στην σύγκλιση, ακόμη και στη συμμαχία, που δημιουργήθηκαν από τους μεγάλους μας ηγέτες Atatürk και Βενιζέλο και σας παρουσίασα κάποια στοιχεία για τις εναπομείνασες πηγές έντασης ιδιαίτερα σε ότι αφορά την Κύπρο και το Αιγαίο, τονίζοντας την σημασία που θα έχει η επίλυση του Κυπριακού, η οποία θα λειτουργήσει καταλυτικά ώστε να αλλάξουν προς το καλύτερο οι σχέσεις μας.

Εξήγησα επίσης την κατάσταση που επικρατεί στο Αιγαίο και την ανάγκη να την κατανοήσουμε αν θέλουμε πραγματικά να λύσουμε τα προβλήματα.  Τέλος σας μίλησα για την παρούσα κατάσταση στις σχέσεις Ε.Ε – Τουρκίας και τις δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπισθούν.

Φίλοι μου,

Η Ελλάδα έχει δεσμευθεί για μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των χωρών μας καθώς επίσης για τη στήριξη της Ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας.

Εργαστήκαμε σκληρά, ώστε και άλλα φιλικά κράτη να πάρουν τη θέση τους στην Ε.Ε. Τώρα εργαζόμαστε για να επιτύχουμε τα ίδια αποτελέσματα με τις υπόλοιπες Νοτιοανατολικές χώρες. Η Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης δεν μπορεί να είναι πλήρης χωρίς την Τουρκία.

Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια πορεία ταχείας αντιμετώπισης των προβλημάτων που απομένουν. Πρέπει να το πράξουμε με αποφασιστικότητα, θάρρος ξεχνώντας το πολιτικό κόστος.

Σας ευχαριστώ για τη θερμή φιλοξενία και σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.