Κοινοβουλευτική Ομάδα

Απαντώντας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ερώτηση του Ευρωβουλευτή και υπεύθυνου τομέα Οικονομίας της Δημοκρατικής Συμμαχίας Θ. Σκυλακάκη για τον υπερδανεισμό των πολιτικών κομμάτων, ο Επίτροπος Όλι Ρεν δήλωσε ότι η Επιτροπή «ανησυχεί για κάθε ενδεχόμενο ηθικού κινδύνου που σχετίζεται με το πρόγραμμα για την Ελλάδα» και ότι σε σχέση με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών «θα ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί η τήρηση των αρχών της δίκαιης μεταχείρισης, της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας από πολιτικές επιρροές».

Ο Θ. Σκυλακάκης είχε επισημάνει στην ερώτησή του ότι με τον υπερδανεισμό των κομμάτων (τα δάνεια ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν ξεπεράσει τα 230 εκ. Ευρώ), «προεξοφλείται... η μελλοντική λαϊκή βούληση πολύ πέραν της θητείας της παρούσας Βουλής», αφού τα κόμματα έχουν προσφέρει ως εγγύηση στις τράπεζες επιχορηγήσεις μέχρι το 2015, για ψήφους που δεν έχουν λάβει. Η αντιδημοκρατική αυτή πρακτική είναι ακόμα σοβαρότερη με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος των δανείων αφορά την κρατική Αγροτική, η οποία έχει και τις μεγαλύτερες ζημιές που θα κλήθουν να καλύψουν οι Έλληνες και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι.

Ο Ο. Ρεν επισημαίνει επίσης ότι στόχος της ανακεφαλαιοπόιησης είναι «να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των ιδιωτών μετόχων/επενδυτών» και ότι το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα έχει βέτο «για ορισμένες βασικές αποφάσεις των υποστηριζόμενων τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων για την επιχειρηματική στρατηγική, τη στρατηγική για τα μερίσματα, τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και τη μισθοδοσία». Σημείωσε επίσης ότι το Ταμείο θα παρακολουθείται όχι μόνο από τις ελληνικές αρχές αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ο Θ. Σκυλακάκης δήλωσε: «Η αμαρτωλή σχέση κομμάτων και τραπεζικού συστήματος και των κομματικών δανείων που παραχαράσσουν τη λαϊκή βούληση, πρέπει επιτέλους να τελειώσει και είναι σημαντικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ρητά αναγνωρίζει την ανάγκη να μείνουν πλέον οι τράπεζες μακριά από τέτοιου είδους σχέσεις και επιρροές».

Το πλήρες κείμενο της απάντησης του Όλι Ρεν έχει ως ακολούθως:

Ερώτηση: E-011048/2011 - 12.1.2012

«Η Επιτροπή ανησυχεί για κάθε ενδεχόμενο ηθικού κινδύνου που σχετίζεται με το πρόγραμμα για την Ελλάδα. Όσον αφορά την αναμενόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, θα ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί η τήρηση των αρχών της δίκαιης μεταχείρισης, της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας από πολιτικές επιρροές. Οι αρχές αυτές διαπνέουν τη στρατηγική αναδιάρθρωσης του ελληνικού τραπεζικού τομέα, που σχεδιάστηκε από τις ελληνικές αρχές από κοινού με την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ένας από τους στόχους της είναι να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των ιδιωτών μετόχων/επενδυτών στην επικείμενη αύξηση κεφαλαίου. Οι εναπομένουσες ανάγκες άντλησης κεφαλαίων θα καλυφθούν από το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), το οποίο δυνάμει του νόμου είναι ανεξάρτητο από την κυβέρνηση. Ο μηχανισμός του ΕΤΧΣ είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να ενθαρρύνει τις τράπεζες να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις αντί να χρησιμοποιούν τη διευκόλυνσή του, εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο. Η στήριξη των τραπεζών υπόκειται σε αυστηρούς προκαθορισμένους όρους, που περιλαμβάνουν την υποχρέωση εφαρμογής σχεδίου αναδιάρθρωσης συμβιβάσιμου με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Το ΕΤΧΣ θα διαθέτει δικαίωμα αρνησικυρίας για ορισμένες βασικές αποφάσεις των υποστηριζόμενων τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων για την επιχειρηματική στρατηγική, τη στρατηγική για τα μερίσματα, τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και τη μισθοδοσία. Ταυτόχρονα, θα αποτραπεί η υπερβολική επιρροή του στην καθημερινή διαχείριση έτσι ώστε οι τράπεζες να παραμείνουν υπό ιδιωτική διοίκηση και να έχουν ως στόχο την κερδοφορία. Η προθεσμία για τη μεταπώληση των μετοχών που αγοράζονται από το ΕΤΧΣ είναι αυστηρά καθορισμένη. Το ΕΤΧΣ υπόκειται σε εξωτερικούς και εσωτερικούς ελέγχους και υποβάλλει εκθέσεις βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων στο Κοινοβούλιο, τον υπουργό Οικονομικών, τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.»

Το πλήρες κείμενο της ερώτησης του κ. Σκυλακάκη: έχει ως ακολούθως:

Θέμα: Προνομιακός υπερδανεισμός ελληνικών πολιτικών κομμάτων από το τραπεζικό σύστημα

«Όπως προκύπτει από τους ισολογισμούς τους, δημοσιεύματα στον Τύπο και επίσημη τοποθέτηση του ελληνικού Υπουργείου Εσωτερικών, τα δύο μεγαλύτερα κυβερνητικά ελληνικά κόμματα έχουν δανεισμό που ξεπερνά τα 230 εκ. ευρώ, με εγγύηση πιθανές μελλοντικές κρατικές επιχορηγήσεις, που αφορούν περιόδους πολύ μετά τη λήξη της παρούσας κοινοβουλευτικής θητείας. Συγκεκριμένα, για το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία έχουν κατατεθεί στις ελληνικές αρχές τραπεζικές συμβάσεις που δεσμεύουν μελλοντικές επιχορηγήσεις των δύο κομμάτων ύψους 111,8 και 120 εκ. Ευρώ αντιστοίχως, με λήξη των σχετικών συμβάσεων μέχρι το 2015, ενώ το σύνολο της διαθέσιμης χρηματοδότησης για όλα τα ελληνικά κόμματα ήταν το 2010 48,8 εκ. ευρώ και τα έσοδά τους που δεν προέρχονται από δάνεια ή κυβερνητικές επιχορηγήσεις είναι και για τα δύο αθροιστικά κάτω των 10 εκ. ευρώ ετησίως. Προεξοφλείται συνεπώς η μελλοντική λαϊκή βούληση πολύ πέραν της θητείας της παρούσας Βουλής, η οποία όμως επηρεάζεται από την προνομιακή δανειοδότηση των κομμάτων αυτών από το τραπεζικό σύστημα. Παρά τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και την ασφυκτική έλλειψη ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, που καλύπτεται με δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τα δύο υπερδανεισμένα κυβερνητικά κόμματα έλαβαν μάλιστα το τελευταίο διάστημα και νέα δάνεια από την Τράπεζα Αττικής, όπως προκύπτει από ανακοίνωσή της.

Η επικείμενη επανακεφαλαιοποίηση-κρατικοποίηση των ελληνικών τραπεζών, μετά τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, αυξάνει την επιρροή των κυβερνητικών κομμάτων στο τραπεζικό σύστημα, αφού επίκεινται καθοριστικές πολιτικές αποφάσεις για το μέλλον των τραπεζών (PSI, στήριξη των τραπεζών με κοινές ή προνομιούχες μετοχές κ.λπ.), χωρίς να προκύπτει με ποιό τρόπο θα αντιμετωπιστεί ο ηθικός κίνδυνος (moral hazard) που προκύπτει, λόγω του γεγονότος ότι τα υπερδανεισμένα κυβερνητικά κόμματα θα επηρεάζουν καθοριστικά την τύχη των πιστωτών τους.

Θεωρεί η Επιτροπή σημαντικό, στο πλαίσιο των εργασιών της Τρόικα (π.χ. πρόβλεψη στις αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου για ενίσχυση της διακυβέρνησης του ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που προβλέπεται να γίνει με σύμφωνη γνώμη της Τρόικα), να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του ηθικού κινδύνου σε ό,τι αφορά τη διοίκηση των τραπεζών, που προκύπτει από τον υπερδανεισμό των ελληνικών κυβερνητικών κομμάτων και να αποτρέψει να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων για νέα δάνεια χωρίς τραπεζικά κριτήρια στα κυβερνητικά κόμματα, που θα αλλοιώσουν την ανεπηρέαστη έκφραση της βούλησης του ελληνικού λαού; Εάν ναι, πώς προτίθεται να το πράξει αυτό;»